I tak docieramy do symbolu obrony Katowic i pomnika poległych w jej trakcie harcerzy. Ta biało-niebieska stalowa konstrukcja, na którą teraz patrzycie, to replika wieży spadochronowej, która stała w tym miejscu przed wojną. Wybudowano ją w 1937 roku, z inicjatywy Ligii Ochrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Oryginalna wieża mierzyła 50 metrów wysokości i była najwyższą tego typu konstrukcją spośród wszystkich 16 wież spadochronowych wybudowanych w Polsce. Jako jedyna była także wyposażona w elektryczną windę.
Celem budowy wież było nie tylko szkolenie przyszłych skoczków, ale także propagowanie sportu spadochronowego, do którego zachęcano młodzież. Chętni amatorzy, jeśli tylko starczyło im odwagi, mogli również wykonać skok.
Wojna brutalnie odebrała wieży jej sportowy charakter. W pierwszych dniach września 1939 roku na jej platformie działał wojskowy punkt obserwacyjno-meldunkowy. Pomimo wycofania się żołnierzy z miasta, część ochotniczych oddziałów obrońców (w tym wielu harcerzy) pozostała na terenie parku Kościuszki, patrolując okolicę i budując okopy. Kiedy wojska niemieckie były już blisko, od strony wieży padły strzały. Wehrmacht odpowiedział na nie ogniem z karabinów maszynowych i działka przeciwpancernego, poważnie uszkadzając platformę oraz windę wieży. Po zakończeniu potyczki w parku, oddziały niemieckie skierowały się na północ, w stronę centrum miasta.
Wydarzenia te rozegrały się rankiem 4 września. Choć ani los, ani tożsamość obrońców wieży nie są dziś znane, katowiccy harcerze co roku oddają w tym miejscu hołd bohaterskim młodym ludziom, którzy z determinacją stanęli w obronie swojego kraju, nie wahając się przed złożeniem najwyższej ofiary.
Dodatkowe informacje:
- Piosenka Wieża Spadochronowa w aranżacji zespołu Segars
- Piosenka Ptaki ptakom – tekst i chwyty na gitarę: https://spiewnik.wywrota.pl/piosenki-harcerskie/ptaki-ptakom
- Informacje techniczne i kalendarium budowy katowickiej wieży spadochronowej: http://elitadywersji.org/wieza-spadochronowa-katowice/